Jednym z niezbędnych składników odżywczych, który często jest pomijany w naszej codziennej diecie, jest cholina, popularnie nazywana witaminą B4. Ta organiczna substancja zapewnia prawidłowe funkcjonowanie mózgu, sprzyja metabolicyzmowi tłuszczów i pełni kluczową rolę dla kobiet w ciąży. Z tego powodu, a także ze względu na wiele innych korzyści zdrowotnych, zaleca się zwiększenie spożycia witaminy B4.
Cholina, zwana również witaminą B4, to organiczny związek chemiczny, który najczęściej występuje w formie chlorku. Jest to substancja krystaliczna, biała lub bezbarwna, o silnych właściwościach higroskopijnych. Rozpuszcza się dobrze zarówno w wodzie, jak i etanolu. Witamina B4 pełni funkcję prekursora fosfatydylocholiny, betainy i acetylocholiny oraz jest składnikiem niektórych fosfolipidów, przede wszystkim lecytyny. Mimo że jest często nazywana witaminą, to tak naprawdę jest substancją witaminopodobną i może być wytwarzana przez organizm.
Organizm człowieka potrzebuje stosunkowo dużych ilości choliny, pomimo że ma ograniczone możliwości jej produkcji (wątroba może syntezować ją z N-metyloetanoloaminy). Dlatego też, każdego dnia powinniśmy dostarczać sobie od 0,5 do 4 gramów tej substancji. Szczególnie duże zapotrzebowanie na witaminę B4 występuje podczas ciąży i laktacji.
Witamina B4 odgrywa kluczową rolę w wielu procesach zachodzących w organizmie, takich jak biosynteza grup metylowych, produkcja lecytyny oraz neuroprzekaźnika acetylocholiny. Pomaga również eliminować toksyny, stymuluje układ nerwowy, a także uzupełnia braki innych aminokwasów, takich jak metionina. Ponadto, cholina jest zaangażowana w podziały komórkowe, tworzenie błon komórkowych i transport lipidów.
Biorąc pod uwagę dietę kobiet w ciąży oraz karmiących piersią, witamina B4 pełni istotną funkcję w rozwoju płodu. Wspomaga implantację zarodka w ścianie macicy, chroni wątrobę kobiety ciężarnej i zapewnia prawidłowe funkcjonowanie łożyska. Właściwe stężenie choliny w organizmie również sprzyja angiogenezie łożyskowej (tworzeniu naczyń włosowatych w trakcie rozwoju embrionalnego) i zmniejsza ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego.
Witamina B4 jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju mózgu płodu i funkcji poznawczych u dzieci. Naukowcy sugerują, że może ona również zmniejszać ryzyko wystąpienia wad cewy nerwowej. Fosfolipidy choliny biorą udział w biogenezie błon komórkowych, podziale komórek, wzroście tkanek, transporcie lipidów oraz mielinizacji włókien nerwowych. Cholina pomaga również łagodzić stres doświadczany przez płód. Badania wskazują na związek między niedoborem witaminy B4 w diecie matki a ryzykiem zachorowania na nowotwory, szczególnie raka piersi, przez jej potomstwo.