Ganglion jest specyficznym rodzajem torbieli, które stanowią od 60% do 70% wszystkich nowotworów wykrywanych w obszarze dłoni i nadgarstków. Zdaje się, że ten problem dotyka kobiet częściej niż mężczyzn, chociaż nie jest on obcy także dzieciom. Mimo że jest to jedno z najczęstszych schorzeń zgłaszanych chirurgom, na szczęście nie stanowi poważnej zagrożenia dla zdrowia, choć może wymagać interwencji chirurgicznej. Przyjrzymy się bliżej temu zjawisku.
Statystyki sugerują, że aż 43 na 100 tysięcy kobiet i 25 na 100 tysięcy mężczyzn doświadczy ganglionu w swoim życiu. Ta żelatynowata torbiel, zlokalizowana blisko ścięgien lub stawów, na pierwszy rzut oka wygląda jak mały guz pod skórą. Warto jednak podkreślić, że jest to zmiana niezłośliwa.
W jaki sposób możemy zidentyfikować ganglion?
Zdecydowana większość ganglionów pojawia się w obrębie dłoni – najczęściej w obszarze nadgarstka lub stawów palców. Rzadziej diagnozuje się je na górnej stronie stóp czy wokół kostek. W rzeczywistości mogą one wystąpić gdziekolwiek w pobliżu stawu. Ich wielkość jest zmienna – od małego ziarenka do piłeczki do tenisa. Zazwyczaj są okrągłe lub owalne i nie przekraczają 2,5 cm średnicy. Mogą jednak z czasem ulegać powiększeniu.
Gangliony mają barwę skóry i często sprawiają wrażenie przezroczystych, ponieważ są wypełnione płynem. Są miękkie w dotyku, ale nie można ich przesunąć. Czasami tworzą grupy po kilka sztuk. Ból nie jest dominującym objawem ganglionu. Większość torbieli nie powoduje żadnych oznak, ale te umieszczone tuż obok nerwów mogą powodować znaczny dyskomfort, mrowienie, osłabienie mięśnia czy utratę czucia.
Niestety, pomimo względnie prostej diagnozy, gangliony bywają czasami pomyłkowo identyfikowane jako rzadkie guzy nadgarstka, nazywane „carpal boss”. Ponadto dla laika gangliony mogą być trudne do odróżnienia od tzw. guzków Heberdena, które pojawiają się na palcach w wyniku rozwoju chorób reumatycznych. Dlatego lekarz może zlecić wykonanie rentgena danego stawu, aby ocenić jego stan fizyczny. W niektórych przypadkach nawet zalecane jest wykonanie badania rezonansem magnetycznym, które może wykryć niedostrzegalne gołym okiem gangliony, ale stwarzające problemy funkcjonalne.