Zaraz po przebudzeniu czy może po spożyciu pierwszego posiłku dnia? Czas wykonywania podstawowej czynności higienicznej, jaką jest mycie zębów, jest tematem wielu debat. Istnieje grupa osób, które wybierają czyszczenie zębów tuż po przebudzeniu, natomiast inni są zdania, że powinno się to robić dopiero po jedzeniu. Tradycyjne przekonania na temat higieny jamy ustnej mogą nie być tak jednoznaczne, jak mogłoby się nam wydawać. Poniżej rozwiewamy wątpliwości dotyczące odpowiedniego momentu do mycia zębów, zarówno przed jak i po śniadaniu oraz udzielamy porad na temat utrzymania higieny po ekstrakcji zęba, wymiotach lub spożyciu napoju kawowego.
Według profesjonalnych stomatologicznych wytycznych, powinniśmy dbać o nasze zęby przez dokładne ich szorowanie przynajmniej dwa razy dziennie, w tym raz bezpośrednio przed snem. Do tego procesu powinniśmy używać pasty zawierającej fluor i nie powinno ono trwać krócej niż dwie minuty. Pod względem wyboru narzędzia, szczoteczka powinna być odpowiednio miękka i nie ma znaczenia czy jest to szczoteczka manualna czy elektryczna – tutaj liczy się wyłącznie nasz komfort.
Jednakże kwestia, kiedy dokładnie myć zęby, jest nieco bardziej skomplikowana…
Przed spożyciem śniadania czy może po? Zdaniem specjalistów od zdrowia jamy ustnej, najlepiej jest dokonać czyszczenia zębów tuż po przebudzeniu, przed spożyciem posiłku. Powód? W trakcie snu w naszej jamie ustnej gromadzą się bakterie powodujące próchnicę. Bez żadnych przeszkód rozmnażają się one w alarmującym tempie, co tłumaczy nieprzyjemny posmak i zapach z ust, które wielu z nas doświadcza rano. Dla zdrowia naszych zębów kluczowe jest więc jak najszybsze usunięcie tych bakterii ze szkliwa. Ale to nie jedyny argument.
Znaczna część populacji preferuje słodkie śniadania lub te bogate w węglowodany. Dodanie do jamy ustnej cukru, gdy już zamieszkują ją głodne drobnoustroje, jest jak podrzucanie paliwa do ognia. Z drugiej strony, użycie pasty z fluorem podczas mycia zębów pozwala na utworzenie ochronnej warstwy na zębach oraz stymuluje produkcję śliny, co dodatkowo chroni szkliwo.
Chociaż mycie zębów zaraz po posiłku jest możliwe, powinniśmy odczekać odpowiednią ilość czasu. Jak długo? Przynajmniej 30 minut, ale według Amerykańskiego Stowarzyszenia Stomatologów, idealny czas to nawet 60 minut. To dlatego, że wiele produktów spożywczych w naszej diecie ma kwaśne pH, które niszczy mineralną emalię zębów. Dotyczy to nie tylko cytrusów i soków owocowych, ale również suszonych owoców obecnych w płatkach śniadaniowych, pieczywie czy słodkich wypiekach. Połączenie cukru ze śliną tworzy kwas, który zwiększa pH w naszych ustach. Silny wpływ tych kwasów na szkliwo sprawia, że jeśli umyjemy zęby tuż po posiłku, nawet najmiększe włosie szczoteczki może uszkodzić je poważnie.
Powinniśmy również pamiętać o negatywnym wpływie kawy na nasze szkliwo. Tutaj pojawi się pytanie, czy lepiej jest umyć zęby jak najszybciej po wypiciu napoju kofeinowego, aby uniknąć przebarwień. Specjaliści są zgodni, że nie. Co więcej, aby chronić zęby przed plamami, powinniśmy je umyć przed spożyciem kawy i odczekać co najmniej pół godziny po jej wypiciu zanim przystąpimy do szczotkowania.
Ciekawostka: Dodanie mleka do kawy zmniejsza jej kwasowość, co pomaga ograniczyć uszkodzenia szkliwa.
Co z myciem zębów po ekstrakcji? Ekstrakcja zęba jest inwazyjną procedurą, która narusza jedność dziąseł i pozostawia w jamie ustnej ranę, często krwawiącą. Aby rana mogła się zagoić, musi na niej powstać skrzep – regeneracja zachodzi pod nim. Jeżeli skrzep zostanie usunięty przed pełnym wygojeniem rany, może dojść do odsłonięcia kości, silnego bólu oraz znacznego opóźnienia w regeneracji tkanki.
Z tego powodu higiena jamy ustnej musi zostać odpowiednio dostosowana. Lekarz stomatolog powinien decydować o jej szczegółach, biorąc pod uwagę zakres wykonanej procedury. Ogólnie rzecz biorąc, czyszczenie zębów jest możliwe tego samego dnia, ale powinno być delikatne, unikając obszaru ekstrakcji i bez użycia pasty do zębów. Nie powinniśmy płukać ust, gdyż grozi to usunięciem skrzepu.
Zęby mądrości często wymagają bardziej skomplikowanej procedury, po której konieczne jest założenie szwów, a czasami nawet podawanie antybiotyków. Wielu lekarzy dentystów zaleca abstynencję od czyszczenia zębów przez pierwszy dzień po zabiegu oraz unikanie używania pasty do zębów i płynów do płukania ust przez kolejne trzy dni.
A co z myciem zębów po wymiotach? Wymioty są bardzo nieprzyjemnym doświadczeniem, które pozostawia w ustach zły smak. Wielu z nas ma tendencję do jak najszybszego szczotkowania zębów po takim incydencie. Jednak kwasy żołądkowe, które dostają się do ust wraz z wymiocinami, mają wyjątkowo agresywny wpływ na szkliwo. Osoby cierpiące na bulimię doskonale to wiedzą, ponieważ często doświadczają one poważnych i nieodwracalnych uszkodzeń zębów. Szorowanie zębów w takiej sytuacji jest jak drapanie skóry podrażnionej oparzeniem.
Co w takim razie powinniśmy zrobić? Specjaliści radzą, aby jak najszybciej wypłukać usta wodą z sodą oczyszczoną (1 łyżeczka sody na 1 szklankę wody). Taki roztwór neutralizuje kwasy i pomaga pozbyć się nieprzyjemnego smaku. Po upływie 30 minut możemy spokojnie umyć zęby.